Ay: Aralık 2016

PTT geçmişte çok nadir olarak, gerçekten önemli bir olayı anmak için pul, zarf, antiye veya benzeri filatelik malzemeleri karton kapak içerisinde portföy diye isimlendirdiğimiz şekilde satışa sunmaktaydı, ancak yakın dönemde portföylerin sayısında bir artış olduğunu görmekteyiz. Posta hizmetlerinin elden çıkarılması arzu edildiği ve şirket haline getirilen PTT idaremizin karlılığının arttırılması düşüncesinin portföy sayısındaki artışta etkili olduğunu düşünüyorum. Ancak pul koleksiyonu yapanların sayısı zaten oldukça az iken bu tip çabaların tam tersi bir sonuca neden olacağı, koleksiyoncuların bir bölümünün koleksiyon yapmayı bırakacağı ve kısa vadede PTT gelirlerinin düşeceği görüşündeyim.

Portföyler ile ilgili koleksiyoncular açısından asıl sorun ise, üç bin ile on bin arasında basılan portföylerin içinde numaralı pul bulunanlarının kısa bir süre sonra PTT elinde kalmadığını görmekteyiz, ancak benzer bir durum içinde numaralı pul olmayan portföyler için söz konusu değil. Bu durumda pul koleksiyonu yapanların sınırlı sayıda ve numaralı basılan bu pullara koleksiyonlarında yer vermek isteyecekleri düşüncesi ile bu pulların toplu olarak satın alındığı şüphesi ortaya çıkmaktadır. Benim düşünceme göre bazı fırsatçıların toplu alımları sonucunda bu tip portföylerin satışa çıkışından kısa bir süre sonra, satışa çıktığı fiyatın dört, beş katına hatta bazen daha yüksek fiyatlar ile el değiştirdiği görülebiliyor. Bu neden ile PTT abonesi olurken portföy abonesi olmayı unutmamak gerekiyor.

Geçmiş dönemlerde de buna benzer olayların pul koleksiyoncularının başına geldiğini biliyoruz, PTT de tükenen pulların hemen arkasından fiyatlarının yükseldiği ancak kısa vadede gerçekleşen böyle durumlarda orta vadede fiyatların tekrar düştüğünü ve yüksek fiyatlardan pul satın alanların zarar ettiği pek çok örnek geçmişimizde bulunmaktadır. Bu nedenle koleksiyoncuların bir süre beklemek yerine panik içinde eksiklerini tamamlamaya çalışmaları halinde kazançlı olan sadece fırsatçılar olacaktır, aradan beş altı yıl geçtikten sonra bu gün yüksek fiyatlardan satılan portföylerin fiyatlarının azaldığı günleri hep birlikte yaşayacağımızı düşünüyorum.

Bir örnek olarak 1996 pul sergisi için hazırlanan pul pörtföyü gösterilebilir, PTT tarafından 5000 adet hazırlanan ve içinde iki adet dantelsiz ve numaralı pul bulunan bu portföyler sergi sırasında 60 dolar karşılığında satılmıştır. İçinde tematik pullarda bulunduğu için portföy yurt dışında da aranılmasına karşılık bugün aradan yirmi yıl geçmesine karşılık, koleksiyoncu sayısının azlığı nedeni ile fiyat artışı yüzde ellinin altında kalmıştır.

İçindeki pul ve zarfların ayrıca tek olarak ta satıldığı portföyler söz konusu olduğunda ise sadece karton bir kapak için koleksiyoncuların fazladan bir ücret ödemeleri anlamsızdır.

Pul kataloglarında verilen fiyatların koleksiyoncular tarafından koleksiyonlarına katılmak istenen en iyi durumdaki pullar için olduğunu belirtmeliyim. Pulun bir tek dantelinin eksik olması hatta sıradan seriler söz konusu olduğunda dantelin kısa olması dahi fiyat üzerinde etkilidir. Benzer şekilde pulun renklerinin basıldığı güne yakın mükemmelikte, zamkının yapıldığı gün olduğu gibi olması koleksiyoncular tarafından arzu edilen ve aranılan özellikleridir. Pulun zamkındaki küçük sarı noktalar, parmak izleri, pulun veya zamkının renginde değişmeler, kağıdında herhangi bir neden ile oluşan incelmeler, pulun katlanması veya kırılması, pulun fiyatını düşürecek hatta satılamaz duruma gelmesine neden olabilecektir.

Pul koleksiyonu yapanların aldıkları her pulun en iyi durumda olduğunu kontrol etmesi ve aldıkları pulları en iyi şartlarda korumaları koleksiyonlarının değerini belirleyici olacaktır.

Pul koleksiyonu yapmanın diğer koleksiyonculuk türlerine göre önemli bir farkı pulların fiyatlarının pul kataloglarında belirlenmiş olmasıdır. Bu genel ifadenin her zaman ve her şart altında doğru olmadığını belirtmek gerekiyor, kataloglarda verilen fiyatlar pulların değerleri yanında kataloğu yayınlayanların pul satış piyasasına yön verme niyetlerini de yansıtır dersek yanlış olmayacaktır. Günümüzde katalog yayınlayan tek kuruluş haline gelen İsfila kuruluşu yaptığı aylık müzayedelerde, bazı ürünlerde katalog fiyatına yakın fiyatları açılış fiyatı olarak belirlerken, bazı ürünlere yüzde beş civarında açılış fiyatını yeterli bulmaktadır dersek yeterli olur sanırım. Yurtdışındaki pul müzayedeleri sonuçlanınca satışların hangi fiyatlardan gerçekleştirildiği yayınlanırken, ülkemizde hiçbir müzayede kuruluşunun ne yazık ki müzayedelerinde gerçekleşen satış fiyatları hakkında bilgi vermemesi ise ülkemizdeki bir eksikliktir.

Açıkça söyleyecek olursak, kataloglarda belirlenen bazı fiyatların alıcıyı yanıltıp yüksek fiyat ile satış yapmak amacı ile belirlenmiş olabileceğini, düşük tutulan bazı fiyatların ise koleksiyoncuların elindeki değerli pulların ucuza kapatılabilmesi amacı ile düşük belirlenmiş olabileceğini her zaman aklınızın bir köşesinde bulundurmanız yararınıza olacaktır.

Basit bir deneme amacı ile katalog fiyatının düşük olduğunu düşündüğünüz bir pulu bir pul tüccarından almak istediğinizde verilen fiyatın yol gösterici olabileceğini hatırlatayım.