Yeşilköy Uçuş Okulu – Ayastefanos Tayyare Mektebi

Yeşilköy uçuş okulu (dönemindeki adı Ayastefanos tayyare mektebi) 1912 yılında iki hangar ile çalışmaya başladı. Balkan savaşı öncesi zaten ekonomik zorluklar içinde olan Osmanlı devleti bütçeden ödenek ayıramadığı için, donanma yardım derneğini kullanarak toplanan yardımlar ile alınabilen on üç uçak vardı. Balkan savaşlarının başlangıcında, Fransa’da uçuş eğitimi alan sekiz pilot ve İngiltere’de eğitimlerini yarım bırakarak dönen dört pilot adayı ise kara ve deniz kuvvetlerinin uçucu personelinin tamamı idi. Balkan savaşları ve propaganda için gerçekleştirilmeye çalışılan Kahire uçuşu sonrasında, Birinci Dünya savaşı öncesinde ise Yeşilköy uçuş okulunda sadece dört uçak vardı.

Parseval PL9 (Parseval Luftschiff) hava gemisi

1913 Temmuz Parseval PL (Parseval Luftschiff) 9 havagemisi
Zeplin gibi hidrojen dolu ama balonun içinde destekleyici iskelet yok

PL9 havagemisinin sepeti
Sepette alman kaptanı ve Osmanlı subayları

Yeşilköy uçuş okulu kara ve deniz kuvvetlerimizin pilotlarına ve makinistlerine eğitim vermek dışında, İstanbul’un işgaline kadar Osmanlı döneminde, bütün havacılık çalışmalarının merkezi durumunda idi. Osmanlı devletince satın alınan Parseval yapımı PL9 hava gemisinin hangarı da aynı alanda yapıldı. Yukarda hava gemisinin 1913 yılında ilk havalanışı, fotoğraf çekildiğinde geminin sepeti henüz yerde. Yanda ise sepet ve içindekiler, ne yazık ki fotoğrafta pervaneler ve motorlar görülmüyor.

Erich Serno
Kendisinin isteği üzerine hazırlanan
Osmanlı pilot subay kıyafeti ile

Birinci Dünya savaşına katıldığımızda hava gücümüz son derece kısıtlı olduğu için zorunlu olarak Almanlardan yardım istendi. Almanlar tarafından görevlendirilen Üsteğmen Erich Serno Yüzbaşı rütbesine çıkarılarak, Şubat 1915 tarihinde Yeşilköy uçuş okulunun yöneticisi oldu. Serno ile birlikte almanlarca gönderilen az sayıda Alman pilot ve on iki uçak Yeşilköyde konuşlandı. Savaş boyunca okulda telsiz, seyrüsefer, bombardıman, fotoğraf ve motor dersleri verildi.

Savaş yoğunlaşınca uçak bölükleri oluşturularak cephelerde bulunan orduların emirlerine verildi. Savaş boyunca kurulan balon ve meteoroloji bölükleri ve bütün pilotları alman olan paşa bölükleri de hava gücümüzün parçası oldular. Çanakkale cephesinde Serno da fiili olarak savaşa katıldı.

Savaşın başında kurulan Hava Denetmenliği (Umur-u Havaiye Müfettişliği) savaşın sonunda Hava Kuvvetleri Genel Denetmenliğine (Kuva-yı Havaiye müfettiş-i umumiliği) dönüştü.

Savaş sırasında ülkemiz göklerinde uçak ile posta taşıması yapıldığını iddia edenlerde vardır.